رشد ذهنی و حرکتی و سلامت روان کودکان با چه بازی هایی میسر میشود ؟

بازی کردن با اسباب بازی فقط باعث نمی‌شود که کودک انرژی خود را تخلیه کند یا چون بازی می‌کند از میزان شلوغ‌کاری‌هایش کاسته شود، بلکه می‌تواند تخیل کودک را رشد دهد و در رشد و سلامت روحی کودک تأثیر مثبت بگذارد.

از نظر روانشناسان  انواع اسباب بازی ها و تاثیر بازی بر کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا باعث رشد توانایی های حرکت روانی و ذهنی شناختی کودک می شود و تاثیر زیادی بر روی رفتار آنان دارد

• اسباب بازی ها در رشد کودکان چه نقشی دارند ؟

یکی از نیازهای حیاتی کودکان اسباب بازی است و بخشی مهمی از زندگی آنان با اسباب بازی تعریف می شود . همه ما  بر این باوریم اسباب بازی ها نوعی غذای روح کودکان به شمار می آیند .

از نظر عده ای از روانشناسان رشد کودک، مانند : پارتر ، کارل گروز کودکان وقتی با اسباب بازی ها کار میکنند جدا از سرگرمی  میتوان گفت آن ها  جنبه های فکری و آموزشی  خودشان را تقویت می کنند.وجود اسباب بازی ها جزئی از مراحل رشد کودک محسوب می شوند زیرا فعالیت هایی مانند حرکت روانی و ذهنی شناختی آنها گسترده تر می شود .

یک اسباب  بازی خوب ،با توجه به این که بتواند موجب ارتقای سلامت روان و رشد فکری او شود باید ویژگی های خاص دیگری داشته باشد پس در اینجا والدین باید هر اسباب بازی را برای خرید انتخاب نکنند بلکه از نظر تربیتی به این نکته اشاره داشته باشند که اسباب بازی اثرات مستقیم روی کودکشان میگذارد پس باید بعد از بررسی نیاز های رشدی او اسباب بازی متناسب با خواسته هایشان را تهیه کنند.

**ویژگی اسباب‌بازی‌های مناسب برای کودکان**

• کمک به حرکت و افکار کودک

اسباب بازی ها باید کمک کنند تا کودک بتواند هنگام بازی  حرکت کند واز فکر خود نیز کمک بگیرد

ینی خاصیت حرکتی و فکری را باهم دارا باشد .به عنوان مثال :استفاده از روروئک های مختلف به کودکان کمک میکند تا بتوانند آن ها را کنترل کنند ، به کمک آن ها سرپا بایستند ،آرام آرام حرکت کنند تمامی ای کار ها باعث می شوند تا که کودک بتواند کارهای حرکتی خود را کنترل کند تا هم بتواند با آن راه برود و هم اینکه زمین نخورد ،هر بار که از این روش استفاده میکند اگر با شکست روبه رو شود سعی میکند بار دیگر راه های دیگری را برای موفق شدن خود استفاده کند .

اما موضوعی نیز وجود دارد که در حین بازی اگر نتواند موفق شود احساس حقارت میکند و اگر نتواند به آن غلبه کند ،در بزرگسالی با مشکل روبه رو می شود .

در اینجا پدر و مادر ها باید کمک کنند تا کودک بتواند آن چیزی که میخواهد را عملی کند ،اما کمک همیشگی والدین به کودک باعث میشود تا او عادت به این کار و رفتار داشته باشد و همیشه از دیگران متوقع باشد که کمکش کنند پس برای حل این مشکل باید اسباب بازی هایی را در اختیارش بگذاریم که حس تحقیر او کاهش یابد و همچنان بتواند متکی بر خود عمل کند .کودک وقتی ببیند نمی تواند کاری را از پیش ببرد احساس میکند که خیلی ضعیف است و توانایی این کار را ندارد پس بازی های مرتبط با سن او موجب میشود تا با حل کردن مسائل بازی و استفاده از آن احساس خوشایندی به او دست بدهد یکی از مهم ترین رفتار هایی که باعث رشد و پیشرفت کودک می شود این است که در هر مرحله بعد از موفقیت در بازی والدین کودک را مشتاقانه تشویق کنند تا بتوانند با این کار حس رضایت از خود را در کودک رشد دهند

• متناسب با سن و توانایی‌های ذهنی و رشدی کودک

اولین و مهم ترین چیزی که در خرید اسباب بازی باید به آن دقت کرد این است که متناسب با سن کودک و توانایی های ذهنی و رشدی اش برایش اسباب بازی تهیه کنید،تا کودک بتواند به نحو احسن با آن ارتباط برقرار کند .برای مثال کودک 6 تا 18 ماهه برای اینکه بتواند دست ورزی کند به اسباب بازی هایی نیاز دارد که متناسب با دست های ظریف و کوچکش باشد و همچنین نرم ، نشکن ، قابل شستشو .باشد چون مدام دوست دارد هر چیزی که با آن بازی میکند را در دهانش قرار دهد .کودکان از حدود 14 ماهگی تا 3 سالگی از آنجا که حس دیداری کودک در حال رشد است ،هرچیزی برای او تازگی دارد و میخواهد تا محیط را بشناسد به همین دلیل بازی های رنگی مناسب ترین چیزی است که میتوان برایشان تهیه کرد زیرا بسیار برایشان جذاب میباشد .والدین میتوانند در حدود 4 تا 5 سالگی برای کودکشان کتاب داستان های ساده و قابل شستشو بخرند تا کودک شکل های آن را ببیند و با موضوع داستان با کمک والدین آشنا شود .

• تقویت و هماهنگی بین حواس پنج گانه کودک

برای تقویت حواس کودک باید اسباب بازی هایی تهیه شود که بین این حواس هماهنگی ایجاد کند مثلا وقتی کودک چیزی را میبیند باید بین دیدن و استفاده از انگشتانش برای آن چیز هماهنگی ایجاد کند پس باید گونه ایی باشد که با آن احساس خوبی داشته باشد در این سن باید از ماشین های پلاستیکی استفاده کرد تا بتواند خودش آن را به حرکت در بیاورد و خودش همراه آن حرکت کند این گرفتن یا رها کردن ،گرفتن و به حرکت در آوردن باعث می شود تا بین حرکات دست و پا و چشم هماهنگی ایجاد شود

• ایجاد انگیزه و محرک مناسب برای کودک

برای ایجاد انگیزه در کودک برای بازی کردن باید وسایلی تهیه کنید که برایش جذاب باشد و سریع تکراری نشود اگر وسیله جذاب باشد هر بار برای بازی کردن با آن هیجان دارد و رضایتمند است بازی هایی که مثلا در کنار هم چیدنشان شکلی به وجود می آید با دیدن این شکل ها همیشه دوست دارد تا خودش فکر کند و آن ها را بسازد و این برایش خوشایند است

• اسباب بازی خوب باید بتواند تصورات کودک را شکل بدهد

اسباب بازی هایی خوب هستند که بتوانند تصورات کودک را شکل بدهندو حس کنجکاوی را در آن ها پرورش داده و مدام ترغیب به این کار کنند .پس باید این اسباب بازی ها کمی پیچیدگی داشته باشند  مثلا اتصال چند تکه به یکدیگر ، در این مورد کودک تلاش میکند تا آن تکه ها را از هم جدا کند و دوباره به هم وصل کند همچنین پازل هایی که 5 یا 6 تکه بزرگ دارند و تصویر مورد علاقه از یک کارتون را شکل میدهند . این بازی نیاز به تفکر دارد و کودک را مجاب میکند با علاقه ای که دارد آن را تا انتها بچیند با افزایش سن نیز میتوانید با اضافه کردن تکه ها به بازی اش بیش از پیش تشویقش کنید تا دوست داشته باشد آنهارا  نیز به درستی هر کدام را سر جایشان قرار دهد.

مراقب کوچولوهای نازو دوست داشتنیتون باشید و با تقویت هوش و بازی با اون ها همیشه شاد نگهشون دارید تا بتونن در اینده بهترینه خودشون باشند :)